لوله های فایبرگلاس
این نوع لوله آخرین نسل لولههای مورد مصرف در خطوط آبرسانی میباشد که روز به روز بر مصرف آن در خطوط آبرسانی افزوده میشود. لولههای فایبرگلاس در برابر فشار داخلی مقاومت بالائی دارند،جرم گیری آنها بسیار پائین است،به علتی سبکی حمل و کارگذاری آنها آسان و کم هزینه میباشد و در برابر عوامل شیمیائی و خوردگی دارای مقاومت بالائی هستند. این نوع از لولهها با استفاده از رزین و چند نوع نوار پشم شیشه و مواد شیمیائی دیگر که به تناوب بر روی آن پیچیده میشود ساخته میشوند و با اضافه کردن بر این لایهها بر فشار کاری لوله میافزایند. سایزهای پائینتر این لوله در کارهای ساختمانی و سایزهای بالاتر در خطوط شبکه و انتقال مصرف میشوند. به علت سیستم ساخت آسان این نوع لولهها تا قطرهای بالا قابل تولید هستند. این لولهها تا قطرهای 250 یا 300 میلیمتر در طول 6 متر و در اقطار بالاتر در طول 12 متر تولید میشوند. نکته دیگر در مورد این لولههاا این است که میتوان آنها را در محل کارگاه نصب عیبگیری کرد یعنی محلهائی از کمر لوله را که به هر دلیلی سورخ و یا معیوب شده ترمیم کرد برای اینکار از رزین یعنی همان چسب سازنده لوله و نوارهای بهکار رفته در لوله استفاده میشود. قبل از استفاده از رزین محل مورد نظر تا قسمتی از اطراف آن به وسیله فرز و سمباده کاملاً تمیز شده و زبر میشود و سپس مانند سیستم مورد استفاده در کارخانه چندین لایه رزین و نوار به تناوب در محل مرد نظر به دور لوله پیچیده میشود در مورد سوراخهای کوچک میتوان از قطعات بریده شده نوار استفاده کرد و فقط همان قسمت دور سوراخ را به رزین آغشته نمود ولی در مورد ترکها و یا سوراخها یا زایعات دیگر حتماً بایستی تمام دور لوله را چندین لایه رزین خورده و نوار پیچیده شود.
لولههای فایبر گلاس از نظر نوع کار کرد در سه نوع ساخته و کار میشوند. لولههای دارای نری و مادگی واشری، لولههای مانشونی و لولههای دارای نری و مادگی چسبی سه نوع لولهای هستند که در داخل کشور ساخته و کار میشوند.
لولههای دارای نری و مادگی واشری از نظر کار کرد مشابه لولههای چدن تایتون میباشند ولی از نظر شکل ظاهری داری تفاوتهائی میباشند به این صورت که دارای دو واشر گرد هستند که بر روی شیارهای تعبیه شده بر روی سر نری لوله قرار میگیرند. سرمادگی لوله از داخل در ابتدا دارای شیب بوده و در طول 25 سانتیمتر داری کوبله میباشد. در هنگام نصب حدود 25 سانتیمتر از سر نری لوله داخل مادگی میشود. ایراد بزرگ این نوع لوله در هنگام کار کرد این است که به علت شکل خاص سرهای نری و مادگی در محل اتصالات و در مواقعی که احتیاج به طولهای مشخص میباشد نمیتوان از سرهای برش خورده به راحتی استفاده کرد. در این گونه مواقع تنها استفاده از رینگوطوقههای چدنی فولادی و یا فایبر گلاس و یا استفاده از رزین و نوار مقدور است. برای اتصال این نوع لوله به انواع شیرها و یا اتصالات دیگر از ساکت فلنچ و اسپیکات فلنچهای مخصوص که به شکل سر مادگی و نری لوله میباشند استفاده میشود. برای نصب زانوئیها ویا سهراهیهائی از همین جنس که دو سر آنها صاف بوده وشکل فابریک نری و مادگی را ندارند از رینگوطوقه و یا رزین ونوار استفاده میشود.
لولههای فایبر گلاس نوع مانشونی با ظاهر و نوع کارکردی مشابه لولههای آذبست پرسیت هستند که واشرهای آببند و ترمز آنها کاملاً مشابه واشرهای پرسیت بوده یعنی واشرهای آببند آنها لایهای هستند. مانشونهای این نوع لوله معمولا در محل کارخانه روی یک سر لوله نصب میشوند. در محل اتصالات و برشهای لوله میتوان سر لوله را تراش داده با استفاده از فرز تراش داده و به صورت فابریک درآورد وسپس برای اتصال از مانشن استفاده کرد و یا از رینگوطوقه استفاده نمود رزین و نوارها مخصوص نیز مانند انواع دیگر لولههای فایبر گلاس میتواند در این نوع لوله برای اتصال استفاده شود ولی تراش لوله و استفاده از مانشون به علت سرعت و راحتی اجرا و هزینه کمتر منطقیتر است نکته لازم در مورد کارگذاری انواع لولههای فایبرگلاس این است که حتماً در هنگام برش و تراش لولهها از ماسک استفاده شود و دقت شود تمامی بدن کاملاً پوشیده باشد چرا که پودر حاصل از برش وتراش این لولهها به علت دارا بودن پشم شیشه ایجاد حساسیتهای پوستی ودر صورت استشمام تنفسی میکند. در هنگام کار با رزین برای ترمیم یا اتصال نیز استفاده از ماسک و دستکش ضروریست. در هنگام کارگذاری لولهها نیز بایستی از دستکش استفاده شود و قسمتهائی از بدن که در تماس با لوله قرار میگیرند کاملاً پوشیده باشند. برای اتصال این نوع لوله به شیرآلات و اتصالات از فلنج اسپیکات استفاده میشود که به وسیله مانشون به لوله وصل میشود.
لولههای دارای نری ومادگی چسبی از نظر شکل ظاهری و نوع کارکرد مشابه لولههای پولیکا هستند یعنی دارای یک سر صاف و یک سر کوبله میباشند که به چسب مخصوص آغشته شده و داخل هم میشوند. چسب مورد استفاده متشکل از دو نوع چسب با رنگهای متفواوت میباشد که قبل از استعمال آن بر روی دوسر لوله به نسبتهای مشخص با یکدیگر مخلوط میشوند. قبل از استفاده از این چسبها بایستی دو سر لوله کاملاً تمیز شده و به وسیله سمباده دستی یا فرز زبر شود سپس روی سر نری را به اندازه طول کونیک مادگی وبه قطر 5 میلیمتر به چسب آغشته می کنیم. آنگاه سر مادگی را نیز به همین ترتیب به چسب آغشته کرده و دو سر را داخل هم میکنیم. باید دقت شود قطر چسب مالیده شده در داخل مادگی زیاد نباشد زیرا چسب در داخل لوله جمع شده وتولید برجستگی میکند که این مورد باعث کم شدن قطر مفید لوله و ایجاد فشار مضاعف میشود. چسب زیادی بر روی سر نری به خارج رانده میشود. در هنگام برش و در محلهای اتصال وقسمتهای که به تکه لوله احتیاج است میتوان به وسیله دستگاه مخصوص این نوع لوله را کونیک کرده وسر مادگی به وجود آورد و یا با استفاده از رزین و نوار دو سر لوله برش خورده را به یکدیگر اتصال داد. برای اتصالات این نوع لوله به شیرآلات و اتصالات از اسپیکات فلنچ و یا ساکت فلنچ استفاده میشود که به وسیله چسب به سر مادگی یا نری لوله وصل میشوند.